Στην Ελλάδα υπάρχουν πέντε διαφορετικές κατηγορίες πλοίων, οι οποίες δικαιούνται ατελώς καύσιμα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις απαλλαγής από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης και τον ΦΠΑ, για τα πετρελαιοειδή προϊόντα που προορίζονται για τον εφοδιασμό τους.
Σε ένα γενικό πλαίσιο, τα πλοία που δικαιούνται την χορήγηση της απαλλαγής είναι τα υπό Ελληνική ή ξένη σημαία πλοία χωρητικότητας 10 τουλάχιστον κόρων που εκτελούν πλόες εξωτερικού, μικτούς ή εσωτερικού.
Στην κατηγορία των πλόων εσωτερικού έχουν ενταχθεί μεταξύ άλλων (λ.χ. ρυμουλκά πλοία) και τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής, τα οποία δύνανται, πάντα υπό τις προϋποθέσεις του νόμου, να λαμβάνουν καύσιμα ατελώς, δηλ. με χορήγηση απαλλαγής του Ε.Φ.Κ., από τα ελεύθερα αποθέματα.
Την απαλλαγή αυτή όμως μπορούν να τη λάβουν οι δικαιούχοι της, σύμφωνα με τα παραπάνω,και με την μορφή επιστροφής των καταβληθέντων τελών και φορών, εφόσον τηρήσουν τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις και διαδικασία και υποβάλλουν εμπρόθεσμα σχετική αίτηση στις αρμόδιες τελωνειακές αρχές με πλήρη δικαιολογητικά.
Ειδικότερα:
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Τελωνειακού Κώδικα απαλλάσσονται από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) τα ενεργειακά προϊόντα που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα για την ναυσιπλοΐα στα ύδατα της Κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων των τουριστικών επαγγελματικών σκαφών, εκτός από την περίπτωση χρησιμοποίησής τους σε ιδιωτικά σκάφη αναψυχής.
Ως ιδιωτικά σκάφη αναψυχής νοούνται οποιαδήποτε σκάφη χρησιμοποιούνται από τον ιδιοκτήτη τους (ή το φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο τα χρησιμοποιεί βάσει άλλης έννομης σχέσης (λ.χ. μίσθωση) για μη εμπορικούς σκοπούς.
Για την επιστροφή Ε.Φ.Κ. καυσίμων ο αιτών πλοιοκτήτης/ εκναυλωτής του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) υποβάλλει,υποχρεωτικά ηλεκτρονικά, μέσω ICISNET, στο αρμόδιο τελωνείο την αίτηση του.
Η αίτηση επιστροφής ΕΦΚ καυσίμων υποβάλλεται τέσσερις φορές ετησίως και αφορά όλους τους εφοδιασμούς που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο τρίμηνο από την υποβολή της αίτησης με τα αντίστοιχα παραστατικά που έχουν εκδοθεί για το ίδιο διάστημα, ενώ δύναται να υποβάλλεται και ανά ημερολογιακό εξάμηνο, για μεν το πρώτο εξάμηνο μέχρι το τέλος του μηνός Ιουλίου κάθε έτους, για δε το δεύτερο εξάμηνο μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
Με την αίτηση συνυποβάλλονται υποχρεωτικά, ηλεκτρονικά, και ποικίλα δικαιολογητικά:
Οφείλουμε εδώ να τονίσουμε ότι, προκειμένου να εφοδιασθεί το επαγγελματικό σκάφος αναψυχής με υποκείμενο καύσιμο με απαλλαγή από τον ΕΦΚ ή με φορολογημένο καύσιμο με τη διαδικασία της επιστροφής του ΕΦΚ, εφόσον επιθυμεί τούτο, θα πρέπει οι σχετικές προβλέψεις, σχετικά με το ποιος βαρύνεται το κόστος των καυσίμων, να περιέχονται ρητά και στο Ναυλοσύμφωνο.
Το Τελωνείο Υποβολής Αίτησης και Επιστροφής ΕΦΚ προβαίνει στον έλεγχοτης υποβολής της αίτησης στο αρμόδιο Τελωνείο, της υπαγωγής του αιτούντα σε ένα από τα δικαιούχα επιστροφής ΕΦΚ πρόσωπα, της εμπρόθεσμης υποβολής της αίτησης και, φυσικά, των προβλεπόμενων κατά περίπτωση δικαιολογητικών.
Η αίτηση επιστροφής γίνεται αποδεκτή, εφόσον συντρέχουν όλα τα αμέσως ανωτέρω κριτήρια, άλλως απορρίπτεται άμεσα και ο αιτών ενημερώνεται νια την αποδοχή ή απόρριψη της αίτησής του.
Αν η αίτηση γίνει δεκτή, ακολουθεί συμψηφισμός του ποσού της επιστροφής με τυχόν οφειλές (διοικητικές, ασφαλιστικές και φορολογικές) και σε εύλογο, σύμφωνα με τα δεδομένα της Διοίκησης, χρονικό διάστημα ο δικαιούχος λαμβάνει την πολυπόθητη απόφαση που προβλέπει και την πίστωση του προς επιστροφή ποσού στον δηλωθέντα τραπεζικό λογαριασμό.
- Έγγραφο Εθνικότητας
- Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης
- Επαγγελματική άδεια (σήμερα η βεβαίωση οριστικοποίησης της καταχώρησης του πλοίου στο e-μητρώο που αποδίδει και τον μοναδικό αριθμό μητρώου)
- Φωτοτυπία του βιβλίου ατέλειας, θεωρημένου από το αρμόδιο τελωνείο χορήγησης του, το οποίο βεβαιώνει και ότι είναι σε ισχύ.
- Συγκεντρωτικό πίνακα τιμολογίων αγοράς ανά σκάφος σε συγκεκριμένο πρότυπο όπου αναγράφονται και ποσότητες και είδος καυσίμου, αξίες κ.ο.κ.
- Αντίγραφα ναυλοσυμφώνων της αντίστοιχης περιόδου, θεωρημένα κατάλληλα από την οικεία λιμενική αρχή, με τα συνοδεύοντα αυτά Τιμολόγια Παροχής Υπηρεσιών και τις θεωρημένες καταστάσεις επιβαινόντων. Σημαντικό είναι ότι κάθε πετρελαίευση πρέπει να έχει γίνει επί σκοπώ ναυλώσεως, δηλ για χρόνο που το σκάφος είναι ναυλωμένο, ενώ δεν δικαιολογείται επιστροφή σε καύσιμα που έλαβε το πλοίο λ.χ. για να μεταβεί σε δεξαμενή, για επισκευή ή για την επιστροφή σε λιμένα όπου ναυλοχεί τον χειμώνα που δεν ασκεί εμπορική δραστηριότητα.
- Ημερολόγιο Γέφυρας (σε όσες περιπτώσεις τηρείται από το πλοίο).Το τελωνείο δεν αποκλείεται να ζητήσει πρόσθετα δικαιολογητικά, περίπτωση συνηθισμένη.